Whiskyverslag nummer viertien: Gordon&MacPhail Cameronbridge 1997

'Grain' whisky

Cameronbridge produceert vandaag de dag circa 110 miljoen liter 'grain' whisky per jaar en is hiermee de grootste producent ervan in Schotland. De geschiedenis van Cameronbridge gaat terug tot 1655, het jaar waarin de over-overgrootvader van oprichter John Haig voor een tribunaal van kerkouderlingen werd gedaagd. Hij had het gepresteerd op de sabbat whisky te stoken en dat druiste stevig in tegen de toen heersende religieuze mores.

Haig opent de deuren van de distilleerderij in 1824 en in 1830 wordt er naast malt whisky ook 'grain' whisky geproduceerd en dit bovendien door middel van een distilleerkolom (een uitvinding van neef Robert Stein); een eerste in Schotland. In 1929 besluit men bij Cameronbridge uitsluitend nog 'grain' whisky te produceren. (Laat ons verder nog slechts van 'graanwhisky' spreken daar de toets voor de aanhalingstekens versleten dreigt te geraken.)

Definitie

Wat nu precies de definitie is van graanwhisky wordt bepaald door de regels van het land waar het geproduceerd wordt. Omdat dit stuk om een Schotse distilleerderij handelt, maken wij hier gewag van de van toepassing zijnde regels zoals opgesteld door de Scotch Whisky Association.

Graanwhisky is anders dan single malt whisky een distillaat dat uit meer dan uitsluitend gemoute gerst wordt gestookt. Het beslag wordt samengesteld uit bijvoorbeeld tarwe, mais, rogge of een combinatie ervan, zowel gemout als ongemout. Er moet immer minimaal 5% gerst aan het beslag worden toegevoegd. De enzymen in het gerst werken als een katalysator bij de omzetting van het zetmeel in suikers. Graanwhisky mag niet boven 94,8% ABV worden gestookt. Dit ten eerste om het karakter van de grondstoffen in het distillaat te behouden. Het verschil tussen een graandistillaat en alcohol dat bijvoorbeeld uit aardappelen of suikerbieten wordt gestookt moet te allen tijde duidelijk blijven. Ten tweede geldt dat alle distillaten boven 94,8% ABV als 'neutral spirits' worden beschouwd en die mogen nimmer aan whisky worden toegevoegd.

Doorgaans wordt graanwhisky in distilleerkolommen geproduceerd. Dit is een goedkope en efficiënte techniek om (continu) alcohol te produceren. Het resultaat is een licht distillaat dat zich uitstekend leent voor de verwerking in blended whisky's; het gebruik van de distilleerkolom is echter geen wettelijke verplichting. Graanwhisky's worden slechts mondjesmaat door de distilleerderij zelf gelagerd en na rijping als 'single grain' whisky verkocht. Cameronbridge bracht voorheen een piepklein deel van haar product op de markt als Cameron Brig; een licht en goedkoop product dat duidelijk gericht was op de 'working class'.

Doorgaans worden single grain whisky's door onafhankelijke bottelaars op de markt gebracht en zie, thans zijn wij aanbeland bij de whisky in kwestie:

Gordon&MacPhail Connaisseurs Choice Cameronbridge 1997

S