Mannenbolwerk
Hoe is het mogelijk dat anno 2020 er nog immer zeer weinig vrouwen tot de top van de whiskywereld zijn doorgedrongen? Ja, men maakt er in de diverse media steeds vaker gewag van maar enkel omdat deze vrouwen nog immer de uitzonderingen zijn in deze van oudsher testosteronrijke industrie.
Het onomstotelijk bewijs dat vrouwen beter ruiken (en bovendien vaak lekkerder) dan mannen mag inmiddels tot algemene kennis worden beschouwd. Een goede neus is niet alleen essentieel bij de diverse stadia van het distilleren zelf maar moet beslist in een aantal belangrijke zaken worden gestoken die tijdens en na de rijping volgen; denkt u daarbij aan het selecteren en vervolgens samenbrengen van diverse vaten single malt en graanwhisky's tot langlopende distilleerderij-expressies en blends. Waar consistentie van geur en smaak zo cruciaal is zou men derhalve meer vrouwen op belangrijke plekken in (whisky)distilleerderijen verwachten. Goed, de situatie is niet zo driest als een decennium of twee geleden maar schrijver dezes kan niet wachten op meer goed ruikende vrouwen. Tot zover de loftrompet geblazen voor de vrouw in de whiskyindustrie. Op een ander vlak kan je het maar beter van de mannen hebben.
Verplassen
Of is het ver plassen? De typisch mannelijk drang om zich met anderen mannen te meten is een onuitputtelijke bron van vermaak daar de heren mannetjes zich in de gekste bochten wringen om te bewijzen dat zij beter zijn dan hun concurrenten. Men moet immer sterker zijn, hoger springen, sneller rijden en verder plassen dan de vorige primaat en men organiseert er bij wijle de meest bizarre competities omheen. Af en toe duren ze meerder maanden en kunnen gehuld in een orgie van commercie zelfs de gehele aardkloot omspannen.
Bij wijle loopt dit in onschuldig lijkend spel uit op een catastrofe en onze geschiedenis is inmiddels ruimschoots getekend door zaken die mens en natuur onherstelbare schade hebben toegebracht. Soms echter levert diezelfde competitiedrang iets op dat wel de moeite waard is. De Octomore 07.1 van distilleerderij Bruichladdich op Islay, Schotland is een perfect voorbeeld van wat typisch mannelijke dadendrang kan voortbrengen.
Fenolen
Een tijdlang zijn een aantal distilleerderijen bezig geweest de meest rokerige whisky ter wereld te maken. Het doel was hierbij de hoeveelheid fenolen (gemeten in ppm = deeltjes per miljoen) steeds te verhogen ten opzichte de laatste door een concurrent bereikte mijlpaal. Een groot deel van het karakter van rokerige whisky's wordt ontleend aan de blootstelling van het gerst aan turfrook maar is niet de enige factor van belang. Hoe lang wordt het gerst aan de rook blootgesteld en waar komt de turf vandaan? En verder in welk type vat en hoe lang wordt de whisky te rusten gelegd?
208ppm
In dit specifieke geval komt het gerst van het vasteland van Schotland en wordt door Bairds in Inverness tot mout met 208ppm fenolen verwerkt en dat is veel, heel, heel veel. Inmiddels wordt een deel van de benodigde (organische) gerst voor en door de distilleerderij op Islay zelf verbouwd. Plannen om ook zelf te mouten nemen steeds meer concrete vormen aan.
Het distillaat wordt voor slechts vijf jaar gelagerd in Amerikaans eiken vaten en ze wordt gebotteld op een hysterisch manlijke 59,5%. Het korte lageren houdt de whisky brutaal en laten we zeggen, potent. Je hoort bijna het opgewonden grommen van de heren mannetjes bij het lezen van deze informatie. Vlug over tot de proefnotities voor de zaak uit de klauwen loopt.
Laten ademen
Alvorens uw neus aan deze whisky bloot te stellen raden wij u aan het in het glas even te laten ademen; het hoge alcoholpercentage gecombineerd met het brutale rookkarakter maken een te enthousiaste eerste kennismaking tot een harde confrontatie. Geef haar wat tijd om tot bedaren te komen of voeg meteen wat water toe om het proces te bespoedigen.
Eenmaal het glas tot rust gekomen ruiken wij geturfd en gemalen graan, houtskool, brand en hevige medicinale toetsen. Het aardse karakter van de turf zelf en de heide waaruit dit voor een deel bestaat komen goed naar voren. Verder nemen wij vanille, karamel, honing, bacon, fruit en appelstroop waar. Er is dus meer dan alleen turfrook hier.
De eerste slok is moeilijk te ontcijferen. Ook hier speelt de rokerige aard en het alcoholpercentage van dit glas een grote rol. We hebben even tijd nodig om te proeven wat eronder zit. In eerste instantie proeven wij wat wij net hebben geroken maar dit wordt opgevolgd met wat fris fruit zoals appels en grapefruit, iets van geroosterde noten, leer en drop en een vleugje munt. In de afdronk worden eerdergenoemde smaken verder doorgetrokken en aangevuld met meer vanille, honing en wat gember toe. Ze houdt lang aan.
Rookgordijn
Wij geven u mee dat deze whisky niets is voor de beginnende whiskydrinker, daarvoor is ze te eenzijdig rokerig en aards van natuur. Er is hier meer te ontdekken maar dat gaat wel achter een dik rookgordijn verscholen. Wanneer je het niet gewend bent is het haast onmogelijk er doorheen te prikken. Mocht u echter liefhebber zijn van dit type whisky dan is wat u hierin ruikt gelijk wat wierook voor een katholiek is. Hemels.